Spiral, doğum kontrol yöntemi olarak rahim içine uygulanan, yumurta ve spermin buluşmasını engelleyen ve döllenme gerçekleşse bile, rahim içini gebelik için uygunsuz hale getirerek döllenmiş yumurtanın rahme konumlanmasını önleyen bir alettir. Spiral çıkarıldıktan kısa bir süre sonra doğurganlık özelliği tekrar kazanılır.

Spiraller, ucunda ip bulunan metal ya da plastikten üretilmiş aletlerdir. Bazı spiraller bakır ya da progesteron hormonu içermektedir. Spiralin rahimde kalma süresi genellikle 1-1,5 yıl kadardır. Günümüzde doğum kontrol yöntemi olarak bakır özellikli spiraller daha çok tercih edilmektedir.

Genital bölgede enfeksiyon riski yaşayanlar, aşırı regl kanaması görenler, üreme sisteminde herhangi bir sorunu olanlar ve dış gebelik geçmişi olan kişilerin spiral kullanması riskli olabilir. Bu nedenle, bu tür sorunlar yaşayan kişilerin spiral taktırmadan önce riskler hakkında doktorunu bilgilendirmesi önemlidir.

Spiral, yan etkisi yok denecek kadar az olan bir alettir. Spiral takıldıktan sonra düzenli aralıklarla doktor kontrolüne dahil olan kişilerde ortalama 10 yıl kadar %99 koruma sağlar. Spiralin kullanımı esnasında hafif ağrılar ve düzensiz kanamalar gibi yan etkiler gözlemlenebilir.

Spiral, uzman ve tecrübeli bir doktor tarafından, gebelik ihtimalinin yaşanmadığı adet döneminin son günlerinde rahim içine birkaç dakika içinde yerleştirilir. Spiralin takıldığı an hafif ağrı yaşanabilir. İpi hissedildiği sürece spiral normal konumda demektir. Şayet spiralin ipi hissedilmiyorsa spiral yerleştirildiği yerden kaymış olabilir. Bu durumda gebelikten korunabilmek için mutlaka doktora başvurmak gereklidir.

Çok nadir durumlarda spiral olması gereken yerde olsa bile gebe kalınabilir. Bu gibi olasılıklarda oluşan gebeliğin %50 civarında düşük ile sonuçlanma ihtimali vardır. Fakat spirale rağmen gebelik fark edilmiş ve çıkarılmış ise düşük olasılığı %25'lere kadar düşebilir. Gebelik oluştuğu halde spiral hala rahim içinde duruyorsa anne adayının hayatı tehlikeye girebilir ve enfeksiyon oluşma riski ortaya çıkabilir. Bu gibi olasılıklarda spiralin ipi görünmüyorsa ya da ultrason ile spiral tespit edilememiş ise kürtaj söz konusu olabilir. Gebelik sürecinde spiralin çıkarılmaması amniyon zarının erken dönemde açılmasına neden olabilir ve erken doğum olasılığı yaşanabilir.

Spiral taktırmayı düşünen kişilerin mutlaka detaylı bir jinekolojik muayeneden geçmesi ve doktorun önerilerini dikkate alması gereklidir. Ayrıca, spiralin düzenli aralıklarla kontrol edilmesi ve herhangi bir anormal durumda hemen doktora başvurulması önemlidir. Spiral kullanımı süresince cinsel sağlık ve hijyen kurallarına dikkat edilmesi, enfeksiyon riskini azaltmada önemli rol oynar. Spiral, doğum kontrol yöntemleri arasında etkili ve uzun süreli koruma sağlayan bir seçenek olarak öne çıkmaktadır.